मडगांवच्या शिरवडें वाठारांत कागदांत गुठलायिल्लें एक ल्हान चली भुरगें सांपडलें. कांय तेंप फाटीं अशेंच एक अर्भक नेरुल वाठारांत सांपडिल्लें. हाचेंय पयलीं अश्यो जायत्यो घटना गोंयात घडल्यात. दर एका घटनेचे समान सूत्र म्हळ्यार सांपडिल्लें अर्भक चडशें फावट चली भुरगें. ह्यो घटना फकत गोंयातच घडल्यात अशेंय न्हय. गोंया भायर खंय ना खंय केन्ना ना केन्ना असल्यो घटना कानार पडत आसात. गोंयात घडटात तेन्ना मात धोक्याची घंटा काना कडेन वाजता आनी मागीर आमी खडबडून जागीं जातात.
कित्याक कांय एक दोन दिसांच्या भुरग्यांक अशें खंय तरी झाडां झुडपांनी उडोवन तांकां मरणाच्या दारांत दवरून वतात तांकां जल्म दिवपी? आनी चडशे फावट ह्यो चलयोच कित्याक? अजुनय आमच्या सुदारील्ल्या समाजाक चलयो नाकाच? काल मेरेन गर्भ निदान करून चलयो गर्भात मारपाची प्रकरणां आयकल्लीं. आता गर्भ निदान करप गुन्यांव जाल्ल्यान जल्माक घालून ह्या चलयांक मरपाक सोडपी आवय बापूय तयार जावंक लागल्यात कांय? शेवट कितें, चली नाका!
कितले दुट्टपी वागतात न्ही आमी समाज म्हणून? एका वटेन आमी बायलेची गर्भधारिणी, माता, आवय म्हणून पुजा करतात. तिच्या जल्म दिवपाच्या क्षमतेक शक्ती मानून तिका पुजतात. तिच्या सारकी आनीक कोण ना म्हणून तिका देविचें स्थान दितात. सृजनाची निर्मणी करपी म्हणून तिची गितां गायतात. आनी दुसरे वटेन तिच्याच जल्मान तोंड वांकडे करतात. आनी कोंसप, तिरस्कार करप कमी म्हणून सरळ तिका मरणाच्या दारांत धुकलतात.
पिळग्यान पिळग्यो आमी चलयांक, बायलांक दुय्यम स्थान दित आयल्यात. आनी म्हणून वंशाचो दिवो आमकां चलोच जाय. कित्याक काय म्हळ्यार तो आडनांव मुखार व्हरतलो, सरणाक अग्नी दितलो, पुजेक बसतलो, देवळाची म्हाजनी मुखार व्हरतलो, हें कांयच न्ही जाल्यार आपलो पुरूशार्थ तरी गाजयतलो. तो मागीर चोर जावं, मवाली जावं, सोरो पिवन घरांत बोवाळ घालूं ना जाल्यार गाळयो मारून आपलें दादलेपण मिरोवं. घरच्या वंशाक चलोच जाय. हाचे उरफाटें बायलेन कितलोय पुरूशार्थ गाजयलो जाल्यार लेगीत ती दुसर्याल्या घरांत वचपाची. थंयचे नांव वयर काडपाची. कितलेंय नांव काडलें तरीय निमाणें घरचें तिणेंच तर सांबाळपाक जाय. आनी चुकून भुरगें जल्माक घालपाक पावली ना जाल्यार तोंड धांपून तिणें मोन्यांनी जगपाक जाय.
समाजाच्या ह्याच दुटप्पी नेमांक आनी समजांक लागून आमकां एका निकतेच जल्माक आयिल्ले बाळकाक मरणाच्या दारांत धुकलपाक कसलीच लज दिसना. घडये त्रास जाताय आसत मात ह्या समाजाच्या हाल अपेश्टां मुखार ते त्रासुय कांयच न्ही दिसतात. परत चलयेक जल्माक घाले म्हणून थोमणे सोंसचे परस नाकाच हे चली भुरगें इतलें मानपा मेरेन एक आवयची मनस्थिती जायत आसत जाल्यार कितले चुकतात आमी? आमकां खरें म्हळ्यार फांशिची शिक्षा फावो. फांशी न्हय जायत पूण ह्या समाजाक योग्य अद्दल घडोवपाक आतां पावलां मारचीच पडटलीं. आनी म्हणून कितल्योय तोंकाच्यो दिसल्यो तरीय आयच्यो अस्तुर्यो आतां आपली भुमीका ठाम पणान मांडटल्यो. आनी त्या भुमिकेचें समर्थन करपा बगर ह्या समाजाक पर्याय उरचो ना.
लग्न जावन घोवाच्या घरांत वचपाचो नेम पिळग्यान पिळग्यो पाळत आयिल्ल्यो अस्तुर्यो दोन कुटुंबा मदीं एक दुवो मुजरत जायत पूण म्हणून त्यो आतां आपल्या आवय बापायच्या घराक विसरच्यो ना. त्यो आपूण जल्माक आयिल्लें नांवय विसरच्यो नात. आपल्या आवय बापायची आनी त्या घराचीय जबाबदारी त्यो तितलेच सक्षमपणान उभारतल्यो आनी तें कर्तव्य आतां आपल्या घोवाचेंय हाचीय जाणीव लग्न जाल्ल्या घराक करून दितल्यो.
शिक्षणाच्या बळग्यार उंच भरारी घेतना तिचे खातीर तिचें काम, वेवसाय, नोकरी तितलेंच महत्वाचें आसतलें. ताका त्यो फावो तें प्राधान्य दितल्यो. तुजी जबाबदारी पयलीं घर म्हणून सांगप्याक ती म्हजी आनी घोवाची दोगांयची समान जबाबदारी हाची जाण त्यो करून दितल्यो. घरांत येवपी पयसो आनी कुटूंबाचो समतलो हो दोगांयनी सांबाळपाचो हाची याद त्यो पावला पावला कणकणी करून दितल्यो. जितले बेगीन ह्या समाजांतली तिची दुय्यमता सोंपतली तितलेच बेगीन हो समाज चलयेच्या जल्माचोय उत्सव तितलेच उमेदीन मनयतलो.
घरांतल्या उत्सवांनी दादल्याचीच गरज लागता ह्याय समजांक फाट करत त्यो आता चवथीक गणपती पुजपा सावन गणपती पावयता मेरेन सगळ्याचो भार सक्षमपणान पेलतल्यो. गरज म्हणून बेठेच दुसर्या कोणाक हाडून उबें करपाची पिशेंपणा टाळत त्यो स्वताच आता पुजेचें ताट हातांत घेतल्यो. थंयच्यान केल्ली सुरवात तांकां एक एक करून सगळ्या धार्मीक विधींचे वजें उबारपाक आदार करतली. सरणाक उजो लावंक मागीर ह्या समाजाक दादल्याचीच गरज लागचीना. मनशाच्या लिंगा परस गेल्ल्या मनश्या कडेन आशिल्ले ऋणानुबंध ताका योग्य निरोप दिवपाक चड आदाराक येतले.
आनी कायद्याचो, नेमांचो, वर्सान वर्स चलत आयिल्ल्या रिती रिवाजांचो धाक दाखयलोच कोणेंय जाल्यार मागीर कायदेशीर लढो लढपाक लेगीत आयच्यो धुवो फाटीं फुडें पळोवच्यो नात. पडलीच गरज जाल्यार देवळांत म्हाजनी हक्क मेळोवपाक लेगीत त्यो फुडें सरसावतल्यो. आनी कोण जाणा आयज ह्या सगळ्या बदलांक विरोध करपी स्वताच्याच घरांत धुवांचेच राज्य पळयतले तेन्ना तेंच मुखार सरून तांच्या ह्या यत्नांक बळगेय दित?
आयज मेरेन सोयिस्करपणान बदल करत आयल्यात आमी. ह्या समाजाक जेन्ना जेन्ना प्रकरणां हाता भायर वता शीं दिसल्यांत तेन्ना मागीर ओग्गी रावन तांणे न्ही म्हळ्यार मूक समर्थन तरी दाखयलांच बदलाक. तिच्या ह्याय ल्हान ल्हान पावलांक येवकार दितलोच तो. तोच येवकार ह्या समाजाक योग्य दिका दाखयतलो.
No comments:
Post a Comment