Friday 30 November 2018

सपनूच उरचें तें नातें...

सानवीच्या तकलेंत ह्या दिसांनी भयानक कितें कितें चालू आशिल्लें. ताका लागून ताका त्रास जातालो अशें न्हय. दुसऱ्याक कोणाक त्रास जातालो अशेंय न्हय. ताका उरफाटें बरेंच दिसतालें. पूण ते जे चित्तालें, तें ह्या समाजाच्या नेमां भायर आशिल्लें. आनी केन्नाच समाजाचे नेम न मानपी सानवी आयज मात पुराय बुचकळ्यांत पडिल्ले वरी जाल्लें.

सानवी आनी किशोराचे लग्न जावन ताका आता सुमार धा वर्सां जाल्लीं. किर्ती, तांचें अपुरबायेचे चली पाच वर्सांचें जाल्लें. फाटल्या धा वर्सांत सानवी आनी किशोराच्या नात्यांत कितलेशेच उतार चढाव आयले. पूण तांणी एकामेकांक सांबाळून घेतले. किर्तीच्या बाबतींत तर तांणी आदर्श पालकत्वाचे सगळे नेम पाळ्ळे. म्हणूनच घडये पाच वर्सांचें किर्ती सगळ्यांकूच जाय जाय कशें. कसलेच हट्ट ना. मस्ती, पूण भुरग्यांक सोब सारकी. इतल्या ल्हान वयांतूच समंजसपणा ताणे ओडून घेतिल्ली. आनी ताचे सांगातान आवयची सृजनशिलताय.

ल्हानपणांतल्यानुच सानवीक लेखनाची आवड. सानवीच्या लेखनाक ताच्या घरांतल्यान पोसवण मेळिल्ली. लग्ना वेळार जायत्या जाणांक दिसले आता हे सगळें सोपलें. तशें ताका कितलेशेच जाणांनी म्हणिल्ले लेगीत. पूण किशोराक वळखूंक तसो बऱ्याच जाणांचो घोळ जाल्लो. सानवीच्या लेखनाच्या गाडयेक लग्ना उपरांत चडूच वेग मेळ्ळो म्हणपाचो. तशे ताच्या सगळ्याच आवडींक मेळ्ळो. किशोर आनी सानवी मदी कितलेय मतभेद आसले तरीय एकामेकांचेर आनी एकामेकांच्या निर्णयांचेर तांणी केन्नाच दुबाव घेतलो ना. एकामेकांक कितेंच करपा पासून केन्नाच आडायलें ना. आनी एकामेकांचेर समाजाच्या बऱ्याच नेमांचो परिणामूय जावंक दिलो ना. तेच खातीर कितल्याश्याच जाणांक तांच्या मदल्या नात्याची गोडसाण दिसनाशील्ली. तुमी घोव बायल कशी दिसच ना केन्ना केन्ना, कोणेय तांचेर ठोमणे मारचे आनी सानवी आनी किशोरान हांसून तांकां आडनदर करची.

आयज मात सानवी हे सगळें याद करूंन अस्वस्थ जाल्लें. आयज ताच्या मनांत एका तरेचें वादळ चालू आशिल्लें. आपल्याक दिसता तें सारकें? आपल्यो भावना खऱ्यो? कांय त्यो तात्पुर्त्यो? अशें चिंतप चूक कांय बरोबर? किशोराक हें सगळें कळटकर तो कशें तरेंन रियेक्ट करतलो? ताका कांयच कळनाशिल्लें. अशेंय जावंक शकता काय? आपल्याच विचारांच्या वादळांत तें खोल खोल बुडत आशिल्लें.

खरें म्हणल्यार मानवा कडेन ताची वळख जाल्ली दोन वर्सां फाटीं. सारकी खंय केन्ना ताका याद सुद्दा जायनाशिल्लें. खंयच्या तरी साहित्यीक कार्यावळींत. मानव दिल्लीचो. फामाद लेखक. पूण केन्नाच फुडें फुडें करपी न्हय. सदाच पड्ड्या फाटल्यान रावन कितल्याश्याच कार्यावळींचो सुत्रधार. मानवाच्यो वळखी पळयल्यो जाल्यार ताचें व्हडपण कळपाचें. पूण ताणे केन्ना ते कोणा कडेन उलोवन दाखयलें ना. ताका तें आवडय नाशिल्लें. मानव सानवी पेक्षा धा बारा वर्सांनी तरी व्हडलो आसतलो. त्या कार्यावळींत ती मोजकेच उलयल्लीं जातली. ते उपरांत मानव बद्द परत मेळ्ळो तो एका वर्सा उपरांत. ह्या कार्यावळींत सानवी आयोजनांत सक्रीय आशिल्ल्यान ताका मानवा कडेन लागिच्यान उलोवपाची, ताका जाणून घेवपाची संद मेळ्ळी.

मानव कोणा कडेन तसो उक्तेपणान उलोवपी न्हय. जो मनीस आपल्याक आवडटा ताचेच कडेन तो मनमेकळे उलोवपी. त्या दिसा सानवी कडेन तो मनसोक्त कित्याक उलोयलो हाचें गुपीत कोणाकच उलगडलें ना. सानवीन तर ताका ड्रिंकस कितें घेतलो कांय विचारलें तेन्ना ताणें हांसत परत तूं कितें घेतलें कांय विचारील्लें. सानवी फकत आपल्या लागीच्या इश्टां वांगडा केन्नाय सोरो पितालें. वॉडका विथ ऑरेंज ज्युस ताचो आवडटो. त्या दीस मानवाक विचारलें तेन्ना ताणे नेमकें हेंच काँबिनेशन सांगिल्ले आनी ती दोगांय नेटान हांशिल्ली. भोंवतणी आशिल्ल्यांक हें मोठें कोडें. मानव मनीस असो की सगळ्यांकूच ताचे कडेन इश्टागत वाडयन दिसताली. मात मानव...

त्या कार्यावळी उपरांत मानव परत दिल्ली गेलो. वतना ताणें मुजरत सानवीक दिल्ली येवपाचे आपोवणें दिल्लें. तंत्रज्ञानाच्या ह्या युगांत तांकां दोगांकय सहज एका मेकाकडेन संपर्क दवरूं येतालो. मात सानवीन तो यत्न केन्ना केलो ना. केन्नाय याद जाल्यार लेगीत तांणे मानवाक एक मॅसेज धाडली ना वा फोन केलो ना. सानवी खातीर तें खूब कठीण जातालें. मानवा खातीर ताच्या मनांत हिसपा भायर आदर आशिल्लो. मानवाचे विचार, ताचे वाचन-लेखन, ताचे काम ह्यो सगळ्योच गजाली खूब चड आशिल्ल्यो. ताचे मुखार आपूण कांयच न्हय अशें ताच्या मनान घट्ट थारावन उडयलें. हातूंत इनफेरियोरीटी कॉम्प्लेक्स अजिबात नाशिल्लो. पूण ताच्या मनात आशिल्ल्या आदरान एक खूब व्हडलो आढो बांदिल्लो.

मानव कितलो कामात व्यस्त आसता तेंय ताका खबर आशिल्लें. ह्या सगळ्यां विचारांच्या गोंदळांत ताका मॅसेज धाडप वा फोन करूंन उलोवप ह्यो गजाली ताणे पुराय आवाक्या भायर करूंन दवरिल्ल्यो. तरीय मदीं एकदां कांय पुस्तकां संबद्दान ताणे मॅसेज केल्ली आनी रोखडची मानवान ताका फावो ती जाप केल्ली. तितलेंच...

कांय दीस फाटीं परत एक फावट मानवाचो उल्लेख मात ताका पुराय अस्वस्थ करून गेल्लो. एका कार्यावळीच्या आयोजन बसकेंत मानवाक आपोवणें धाडपाचो विशय आयिल्लो. सानवी त्या कार्यावळीचे संयोजक. मुखार बशिल्ल्यां मदीं सगळेच मानवाचे फॅन आशिल्ले. तांकां मनांतल्यान तो गोंयात आयिल्लो जाय आशिल्लो. आनी एकदां असोच यत्न केल्लो तेन्ना मानवाक शक्य जावंक नाशिल्लें. पूण हें फावट मात सगळ्यांकूच तो आयिल्लो जाय आशिल्लो आनी सानवीकय....

त्या बसके उपरांत सानवीच्या विचारांक चक्रां लागिल्ले वरी जाल्लें. मानवाच्या विचारांनी ते अस्वस्थ जाल्लें. परत परत ताचोच चेहरो ताच्या मनांत घोळपाक लागिल्लो. त्याच भिरकेंत ताणें मानवाक कार्यावळी विशीं मॅसेज घाल्ली. आनी शेवटाक बरयल्लें, “इस बार आपको गोवा जरुर आना हैं...” आनी खिणांत मानवाची जाप आयली, “जी, पक्का.”

सानवीन फॅसबूक उक्तो केलो. ताणे फाटल्या फावट मानव आयिल्लो त्या कार्यावळीचो फोटो आल्बम उक्तो केलो. तातूंत ताचो आनी मानवाचो फोटो आशिल्लो. ती दोगांय उबी आशिल्ली तेन्ना मितान, ताच्या इश्टान काडिल्लो. काडू कांय विचारलें तेन्ना मानवान सानवीच्या लागी येवन, ताच्या खांदार हात घालून फोटो काडील्लो. सानवीक ते अनेपेक्षीत आशिल्लें. आनी म्हऱ्यांत आशिल्ल्या सगळ्यांकूच...

आयज तो फोटो पळोवन ते सुखाविल्लें. “कितें गो एकटेंच मुरगूट्टा?” मिताच्या आवाजान तें भानार आयलें. “कांय ना”, म्हणून ताणें लॉग आवट केलें. “तूं केन्ना आयलें?” “भितर सरता थंय आसा मगो. हरशीं मुरगूट्टालें कित्याक?” मितान परत विचारलें. आता मात सानवीक रावू नजो जालें. “मिता, तूं मानव शर्माक वळखता न्हय?”, मिता सानवी सांगातान ताच्या कितल्याश्याच कार्यावळींनी आयोजनांत सहभागी जाल्लें. हरशी ते लेखक बी न्हय, पूण एक बरें आस्वादक आनी सानवीच्या कामाचें ताका सदाच कवतुक. म्हणून ते सदांच ताच्या कामाक तेंको दितालें. मिताक चड विचार करचो पडलो ना. “हय तर, फाटले फावट हांवें तुमच्या दोगांयचो काडिल्लो फोटो बरोच फॅमस जाल्लो, याद आसा म्हाका.”

सानवीक कोणा कडेन तरी आपल्या भावनांक वाट करूंन दिवपाची आसली. मिता पेक्षा चड बरें कोण आसत. ताणे मिताक आपल्या मनांत चलिल्लो गोंधळ सांगलो. मानवा विशीं आपल्याक कितें दिसता तें सांगलें.

सगळें आयकून मिता कांय खीण ओग्गी रावलें. आनी उपरांत ताणे विचारलें, “सानवी, तुका कितें विचारता, खरें खरें सांग आ. किशोरा कडेन लग्न जावचे पयली तूं राहुलाच्या मोगांत आशिल्लें. हय काय ना?” सानवीन हय म्हणून मान हालयली. “राहूल तुजो पयलो मोग. आयजुय तूं ताका तितलोच रेस्पेद दिता. किशोराक हें सगळें खबर आसुनय ताका कांयच फरक पडलो ना. इन फेक्ट, किशोरूय राहुलाक आयज बरो वळखता, मेळ्ळ्यार ताचे कडेंन बिनधास्त उलयता. किशोरान आपल्या जिणेंत आयिल्ल्या दर एका चलये बद्दलूय तुका उक्तेपणान सांगलां. तातूंतली कांय आयज तुजीय इश्ट आसात. इतली तुमी एकामेका सांगातान मुक्त आसून लेगीत आयजूच तूं कित्याक इतलें अस्वस्थ जाला?”

सानवी कडेन या प्रस्नाची जाप नाशिल्ली. खरेंच ताका कळनाशिल्लें. कित्याक तें इतलें अस्वस्थ जाल्लें. ही गजाल किशोराक कळ्ळी म्हण ताका कसलोच फरक पडचो ना हें ताका खबर आशिल्लें. पूण खरेंच कितें आशिल्ली ही भावना, मोग, आकर्शण, आदर, कितें? हे फावट मानव गोंयात येतलो तेन्ना ताचे कडल्या वागण्यांत फरक पडत हो भंय आशिल्लो ताच्या मनांत? आनी मागीर मितान सानवीच्याच फॅसबुक प्रोफायलार आशिल्ली ताचीच कविता ताका वाचून दाखयली,

जीणेत कोण तरी
असो आसचो
ज्याका खबर नासचें
तू कितलो करता
ताचेर मोग
तुवें मोग ओतचो
ताणे भरभरुंन पिवचो
मोगाचो कोळसो
सोपुन न्हय सोपचो
जीणेत कोण तरी
असो आसचो...

ही कविता तुवेंच बरयल्ली न्हय सानवी? तुज्या सगळ्याच प्रस्नांच्यो जापो हांगा आसात. मानवाचे बद्दल तुज्या मनांत आशिल्लो आदर, ज्याका तूं मोग म्हणूंक सोदना तो मोग हेरांक कळचो वा किशोराक कळचो असो अट्टाहास मुळांत कित्याक? आयज मेरेन कितल्याश्याच नात्यांक तुवें नांव दिवंक ना. तुजे कितलेशेच इश्ट आसात ज्यांचेर तूं हिसपा भायर मोग करता. ही सगळी नातीं कोणाक खटकली जाल्यार सुद्दा तुवें केन्ना कसली पर्वा करूंक ना. मागीर ह्याच नात्या विशीं इतलो भंय कित्याक. मानव फामाद म्हणून? हेरांकय ताचे विशीं भयंकर आदर, मोग आसा म्हणून? ताका चुकून कळ्ळें जाल्यार तो कशे तरेन प्रतिक्रीया दितलो म्हणून? जाल्यार ताकाच न्हय, कोणाकूच कित्याक कळपाक जाय तुज्या मनांतल्यो भावना? तूं मोग दीत राव, ताका पियत रावूंनी.

सानवी, खूश जा, तुजे जिणेंत कोण तरी असो आसा म्हणून. मोगाची भावना सदाकाळ टिकना, ती क्षणीक आसता. पूण तुज्या मनांतली भावना सदाकाळ टिकतली, कारण ती फकत मोगा पुरती सिमीत ना. त्या भावनेंत आदर आसा आनी त्याय पलतडीं वचून त्या मनश्या कडल्यान खूब कितें शिकचें, समजुचें हाचें भान आसा. ह्या नात्याक कसलोच अर्थ लावन, नांव दिवन ताची गोडसाण वगडायनाका. अशेंच उरूंक दीं हें नातें.

मिताच्या त्या उतरांनी त्या दिसा सानवीच्या मनांत चलिल्ल्या गोंदळाक एक पुर्णविराम दिलो. घडये ते सोदताले त्यो जापो ताच्याच उतरांनी लिपील्ल्यो. मितान त्योच ताचे मुखार हाडून दवरिल्ल्यो. कितले फावट जापो मुखार आसून अश्योच शेणटात. “कांय नातीं सपना वरी आसतात सानवी. तांकां सपनाच उरूंक दिवंक जाय, कितली सुंदर आसतात जाणा सपनां”, मिता हांसलें, सानवी सुखावलें...